Pšenica se koristi u mlinarstvu, prehrambenoj i farmaceutskoj industriji. Najznačajniji je ratarski usev, a njome je zasejana ¼ obradivih površina na svetu. Pšenični hleb osnovna je hrana za oko 70 % ljudske populacije i sadrži 15 - 17 % proteina, 18 % ugljenih hidrata, oko 1,3 % masti. Dobro je svarljiv i bogat vitaminima B kompleksa. Iz posejanog zrna pšenice razviju se 1 do 1,5 m visoke vlati koje se u vreme zrenja oboje zlatno-žuto. Požete stabljike nazivaju se slamom. Na vrhu stabljike nalazi se klas, spljoštena vretena, teško lomljiv i građen u cik-cak liniji. Klasići u klasu sastoje se od pljevice i nekoliko cvetića. Klasovi su kod nekih sorti pšenice s osjem, dok su kod drugih bez osja. Zrelo zrno ispada iz pleve, ima duboku brazdu i dlakavi vršak, a boja mu u zavisnosti od od sorte varira - od bele do crvene.
Pročitaj više
Suncokret potiče iz Amerike (Meksiko, Peru). Najpre je uzgajan kao ukrasna biljka, seme je korišteno za ishranu ptica, a ljudi su jeli jezgro iz semena. 1840. godine je prvi put dobijeno ulje iz suncokreta. Seme sadrži oko 50 % ulja, 20 % belančevina i ugljenih hidrata. Od suncokretovog ulja proizvode se margarin, majonez, stearin (služi u proizvodnji sveća, plastike, sapuna, kozmetike i za omekšivanje gume), farmaceutski proizvodi, boje, lakovi i dr. Glave suncokreta imaju puno hranjivih materija, pa se mogu koristiti za ishranu domaćih životinja. Može se uzgajati kao uljani ili proteinski i kao glavni i postrni usev.
Pročitaj više
Kukuruz je jednogodišnja biljka jarog tipa razvića, a dužina njegove vegetacije od nicanja do punog zrenja zavisi od osobine sorte, odnosno hibrida, s jedne strane, i uslova gajenja, s druge strane. Po dužini vegetacije sve hibride kukuruza možemo razvrstati u rane, srednje rane i kasne vegetacije. Pod veoma ranim hibridima podrazumevaju se hibridi s vremenom vegetacije od 90-110 dana, a pod srednje ranim s vegetacijom od 120-135 dana kao i kasnim od 135-145 dana.Osnovni privredni značaj kukuruza proizlazi iz svojstava same biljke, raznovrsnosti upotrebe i obima proizvodnje. Gotovo svi delovi biljke kukuruza mogu poslužiti za preradu, pa upravo to daje kukuruzu poseban ekonomski značaj.Danas se proizvodi više od 500 različitih industrijskih prerađevina od kukuruza (prehrambeni i lekarski proizvodi, farmaceutska i kozmetička sredstva, razni napitci, tekstilni i hemijski proizvodi).Zrno kao osnovna sirovina u spremanju koncentrovane stočne hrane ima izuzetno veliku važnost jer sadrži 70-75 % ugljenih hidrata, 10 % belančevina, oko 5 % ulja, 15 % mineralnih materija, kao i 2,5 % celuloze.
Pročitaj više
Ječam se uglavnom koristi kao stočna hrana jer poseduje visoku hranidbenu vrednost. U ishrani stoke ječam se koristi kao prekrupa (izmrvljeno zrno koje se koristi za dodavanje u brašno za hleb i u druge proizvode), pa ga je dobro mešati s ostalim zrnatim kulturama, a količina ječma u smesi zavisi od vrste i načina ishrane životinja. U industriji se koristi prvenstveno u proizvodnji piva i alkohola jer daje kvalitetan slad. Slad ječma koristi se u pekarskoj, konditorskoj, tekstilnoj industriji, u proizvodnji kvasca, skroba i dr.
Pročitaj više
Uljana repica proizvodi se zbog dobijanja ulja. U semenu uljane repice ima oko 40 % ulja i oko 20 % belančevina. Ranije je ulje uljane repice korišteno za osvetljenje i mazivo, a potom u industrijske svrhe. Ulje sadrži veliku količinu eruka kiseline (do 50 %) koja nema hranjive vrednosti, a štetna je za zdravlje. Selekcijom se uspelo dobiti sortiment s neznatnim sadržajem kao i kiseline, pa se ulje tako može koristiti u ishrani i nije štetno za zdravlje. Počinje cvetati rano u proleće, a cvetanje traje 20-ak i više dana.
Pročitaj više
